DUSZPASTERSTWO BANKOWCÓW DIECEZJI RZESZOWSKIEJ MATEUSZ

Powrót do strony głównej/Spotkania/Spotkanie 26

Wydanie przez Benedykta XVI encykliki Caritas in veritate skłoniło nas - na czele z ks. Januszem - na spotkaniu 20.08.2009r. do refleksji na temat papieskiego nauczania w encyklikach poświęconych problemom społecznym.
A oto krótka notatka ze spotkania.

Encyklika – najprościej rzecz ujmując – jest listem apostolskim do wiernych. Stanowi swoistą syntezę nauczania Następcy św. Piotra w sprawach doniosłych dla wiary i moralności, jest dokumentem poruszającym istotne problemy Kościoła, a nawet całej ludzkości.

Takimi pierwowzorami encyklik są więc niewątpliwie listy Apostołów Chrystusa z Nowego Testamentu. W utworach tych przewija się troska o dobro Kościoła pierwotnego.

Należy zaznaczyć tu, że Kościół już od dawna zajmował się zagadnieniami społecznymi, działając dla dobra społecznego. W średniowieczu klasztory oraz wspólnoty zakonne tworzyły sieć wzorcowo zagospodarowanych ośrodków rolniczych, które w pozytywny sposób wpływały  na gospodarkę danego regionu. Zakony otwierały i prowadziły przytułki, schroniska, szpitale, jak również leprozoria dla trędowatych. Część klasztorów stanowiła ważne ośrodki nauki i sztuki, budując przestrzeń dla rozwoju kultury, czy filozofii. To dzięki skryptorom średniowiecznym przetrwała tradycja starożytnej myśli.

Claude Monet: Dworzec Saint-Lazare, Art Institute, Chicago, Wielcy Malarze, Claude Monet, Część 2, str. 15.

tekstu. Niektóre z encyklik, zwłaszcza te poświęcone w całości nabrzmiałym problemom życia społecznego, zwykło się współcześnie nazywać encyklikami społecznymi. To właśnie one od czasów Jana XXIII, a ściślej od encykliki Pacem in terris, adresowane są także do wszystkich ludzi dobrej woli.” – mgr Zbigniew Borowik: Słownik katolickiej nauki społecznej, encykliki społeczne

Pierwsza encyklika społeczna Rerum novarum (1891) papieża Leona XIII o kwestii robotniczej, powstała w czasach skrajnego uprzedmiotowienia człowieka w wyniku postępu technicznego i krwiożerczego kapitalizmu. Były to czasy wielkich wynalazków, między innymi maszyny parowej. Leon XIII wypowiadając się w kwestii społecznej, wspomina o potrzebie zabezpieczenia socjalnego pracowników. Wtedy problemem był również brak żywności. Uważano, że jest to problem przeludnienia. Papież wskazuje tu raczej na problem organizacyjny.
Kolejne encykliki społeczne, to:
Quadragesimo anno (1931) Piusa XI;
Mater et Magistra (1961) i Pacem in terris (1963) Jana XXIII;
Populorum progressio (1967) Pawła VI;
Laborem exercens (1981) i Sollicitudo rei socialis (1987) Jana Pawła II.
A teraz Benedykt XVI wydaje nową encyklikę, dotyczącą spraw społecznych: Caritas in veritate, której przyjrzymy się bliżej na następnym spotkaniu.

  Anna Kluzek

Powrót do strony głównej/Spotkania/Spotkanie 26